مسلمانان در قطب چگونه روزه می گیرند؟
شاید گذراندن حدود 16 ساعت روزه داری آن هم در ماه تابستان، تجربه ای بسیار سخت و منحصر به فرد برای عده ای به حساب بیاید. اما ماجرا وقتی جالب و عجیب می شود که بدانیم مردم بعضی از کشورها حدود 21 ساعت از شبانه روز را در روشنایی کامل می گذرانند و با این حساب روزه شان بیش از 20 ساعت طول می کشد.
اما حکم شرعی نماز و روزه مسلمانانی که به هردلیل گذرشان به این مناطق افتاده است چیست؟
چند استفتا مرتبط با این قضیه و پاسخ بعضی از مراجع را این جا بخوانید:
تعدادى از پرسنل شركت فولاد آلياژ ايران، براى آموزش فنى، مدّتى به كشورهاى اروپايى مى روند، در مناطق شمالى اروپا، واقع در بالاى مدار قطبى، از 26 ماه مه (5 خرداد) تا 18 ژوئيه (27 تير) خورشيد در آسمان غروب نمى كند، در 21 ژوئن در «ماپاراند» واقع در خليج «بوتينا»، طول روز 23 ساعت و در «آكين»، در منتها اليه جنوب، 17 ساعت مى باشد. تكليف نماز و روزه اين برادران در اين ايّام چيست؟
آیت الله العظمی ناصر مکارم شیرازی : در مناطقى كه خورشيد غروب نمى كند، يا طول روز بسيار زياد و خارج از متعارف مناطق مختلف دنياست، بايد بر طبق مناطق معتدله در آن فصل از سال عمل كنند؛ يعنى اگر در مناطق معتدله (روى همان خطّ نصف النهار) روزها در آن موقع 14 ساعت است و شبها 10 ساعت، به همان صورت نماز و روزه خود را تنظيم كنند؛ شرح بيشتر درباره اين موضوع را در كتاب «معراج، شقّ القمر، عبادت در قطبين» نوشته ايم. (استفتائات جديد، ج2، ص: 73)
حکم نماز و روزه در قطب شمال و جنوب که 6ماه روز و 6ماه شب است، چیست؟
آیت الله مکارم شیرازی : شماره رکعت های نماز در قطب شمال و قطب جنوب فرق نمی کند فقط از نظر وقت باید اوقات نماز را با مناطق معتدله مقایسه و تعیین نمایند یعنی اگر در مناطق معتدله مثلا روزها در آن موقع 14 ساعت و شبها 10 ساعت است همان صورت نماز و روزه خود را تنظیم کنند (استفتاءات جدید ، ج 2، س 139)
اگر براى نماز و روزه بلاد و شهرهاى متعارفه که شب و روز آنها تقریبا مساوى است (مثل مکه و مدینه) قرار دهند یعنى نماز ظهر و عصر را بخوانند. شش ساعت بعد نماز مغرب و عشاء را بخوانند و یازده ساعت بعد نماز صبح را بخوانند و روزه را هم به همین ملاک بگیرند.
آیت الله خامنه ای : مکلف باید در مورد اوقات نمازهای یومیه و روزه همان افق محل سکونت خود را رعایت کند ولی اگر روزه گرفتن بر اثر طولانی بودن روز غیر مقدور یا حرجی باشد، ادای آن ساقط و قضای آن (بعدا) واجب است (ترجمه اجوبه الاستفتاآت، س 357)
آیت الله سیستانی : احتیاط واجب این است که ملاحظه کند نزدیکترین جاهایی که شب و روز آن 24 ساعت است. نمازهای پنجگانه را بر حسب اوقات آن به نیت قربه مطلقه بخواند. اما در مورد روزه اگر می تواند باید در ماه رمضان به جایی برود که بتواند روزه بگیرد و اگر در ماه رمضان نمی تواند بعد از ماه مبارک رمضان در جای دیگر قضای آن را انجام دهد و اگر هیچ کدام برای او ممکن نیست نه در ماه رمضان و نه در غیر ماه رمضان به جای روزه بر او فدیه (کفاره عذر) (منهاج الصالحین، آیت الله سیستانی، ج 1، ص 469 ، م 88)
آیت الله سبحانی :چنانچه مکلفى در مکانى زندگى کند که 6 ماه از سال، روز و 6 ماه دیگر آن شب باشد، و یا سه ماه از سال روز و 9 ماه دیگر آن شب باشد و... بعید نیست که ملاک در نماز و روزه این فرد، سرزمینهاى متعارف و واقع شده میان دوقطب باشد و این فرد مخیر باشد که براى نماز و روزه هایش یکى از سرزمینهاى میانى را مبنا قرار دهد.اما احتمال سقوط نماز و روزه نسبت به این فرد بعید است، همچنان که احتمال سقوط روزه و وجوب نماز تنها یک روز و یک شب، بعید به نظر مى رسد
با این حال اگر فکر می‌کنید ماه رمضان سختی را شروع کرده‌اید، باید بدانید مسلمانان بعضی از کشورها روزهای به مراتب دشوارتری را می‌گذرانند. روزهایی با 22 ساعت روزه‌داری و تنها 2ساعت زمان برای تجدید قوا!
در ایسلند مسلمانان باید قبل از ساعت 1:57 نیمه شب سحری بخورند و ساعت 0:03 بامداد افطار کنند. یعنی فاصله افطار تا سحر ساکنان پایتخت این کشور، تنها حدود 2ساعت است! در سوئد اذان صبح ساعت 2نیمه شب به گوش می‌رسد و اذان مغرب 20 ساعت و نیم بعد، در ساعت 22:30 گفته می‌شود. مسلمانان آلمان هم فاصله افطار تا سحرشان کمتر از 5ساعت است و این زمان در نروژ به 3ساعت و نیم می‌رسد. به این ترتیب به نظر می‌رسد ساکنان اروپا از تمام نیمکره شمالی‌ها روزه‌داری طولانی‌تری داشته باشند.
در روسیه هم مسلمانان مسکو باید از حدود 3 صبح تا نزدیک به 11 شب روزه‌دار باشند. در فنلاند اذان صبح حدود 2:23 گفته می‌شود و اذان مغرب 23:13 است. یعنی فاصله افطار تا سحر مسلمانان این کشور حدود 3ساعت خواهد بود!
اوضاع اما برای مسلمانان نیمکره جنوبی به مراتب راحت‌تر است. این نیمکره فصل پاییز خود را می‌گذراند و به جز خنکی هوا، فاصله اذان صبح تا اذان مغرب برای ساکنان این نیمکره کمتر از شمال‌نشین‌های کره زمین است.
آرژانتینی ها به عنوان جنوبی‌ترین کشور این نیمکره، از 6:22 صبح تا 18:19 بعد از ظهر روزه‌دارند و ساکنان اروگوئه از 6:22 تا 18:8. یعنی حدود 12 ساعت. این زمان در برزیل حدود 12ساعت و نیم است با این تفاوت که ساکنان ریودوژانیرو در ساعت 17:40 غروب آفتاب را می بینند.
بنابراین اگر به دنبال مقصدی برای کم کردن ساعات روزه‌داری ماه مبارک رمضان می‌گردید، آرژانتین، برزیل، استرالیا و اروگوئه گزینه‌هایی هستند که روی میز دارید. هرچند در بین نیمکره شمالی‌ها، آنهایی که ساعات طولانی روزه‌داری‌شان شکل نامتعارفی پیدا کرده می‌توانند از احکام ثانویه مربوط به روزه‌داری پیروی کنند و ساعات کمتری را روزه‌دار باشند.
|
کشور |
اذان صبح |
اذان مغرب |
|
روسیه |
2:58 |
22:41 |
|
فنلاند |
3:32 |
20:42 |
|
سوئد |
2:23 |
23:13 |
|
نروژ |
2:29 |
22:58 |
|
آلمان |
2:43 |
22:00 |
|
کانادا |
3:33 |
21:25 |
|
مکزیک |
5:43 |
2:36 |
|
انگلستان |
2:40 |
21:48 |
|
ایسلند |
1:57 |
00:03 |
|
برزیل |
5:15 |
17:40 |
|
آرژانتین |
6:32 |
18:19 |
|
اوروگوئه |
6:22 |
18:8 |
|
استرالیا |
5:33 |
17:22 |
آمار
وب سایت: